ΤΙ ΕΙΝΑΙ ΤΑ ΝΙΤΡΙΚΑ ΑΛΑΤΑ;

 Πρόκειται για επιβλαβείς ουσίες για την ανθρώπινη υγεία. Τα νιτρικά άλατα εισχωρούν και διαλύονται στο νερό μέσω του κύκλου του αζώτου από τα ζωικά ή ανθρώπινα απόβλητα. Τα οργανικά λιπάσματα που χρησιμοποιούνται στις καλλιέργειες ευθύνονται σε σημαντικό βαθμό για την ρύπανση του υδροφόρου ορίζοντα. Μεγάλες συγκεντρώσεις σε νιτρικά στο πόσιμο νερό είναι αποτέλεσμα της ρύπανσης των υπόγειων ρευμάτων του νερού από πρόσθετα τροφών και κατά κύριο λόγο από αλόγιστη χρήση αζωτούχων γεωργικών λιπασμάτων. Όσα νιτρικά άλατα δεν απορροφώνται από τα φυτά, ξεπλένονται με τα ποτίσματα ή τη βροχή με αποτέλεσμα να ρυπαίνουν τον υπόγειο υδροφόρο ορίζοντα και στη συνέχεια τα ποτάμια και τις λίμνες. Τα νιτρικά άλατα είναι είναι μια χημική ουσία που βρίσκεται στα περισσότερα χημικά λιπάσματα, την κοπριά και τα υγρά απόβλητα που απορρίπτονται από τις σηπτικές δεξαμενές. Τα φυσικά βακτήρια στο έδαφος μπορούν να μετατρέψουν το άζωτο σε νιτρικό άλας. Η βροχή ή το νερό άρδευσης μπορεί να μεταφέρει νιτρικά άλατα μέσω του εδάφους στα υπόγεια ύδατα.

Έρευνες αποδεικνύουν ότι τα νιτρκά άλατα έχουν βλαβερές επιπτώσεις στην υγεία. Η πρόσληψη μεγάλης ποσότητας νιτρικών μπορεί να προκαλέσει γαστρικά προβλήματα, κνιδώσεις, εξανθήματα, καθώς και άλλες αντιδράσεις ή ασθένειες.

Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας έχει προτείνει ως ανώτατη επιτρεπόμενη τιμή συγκέντρωσης των νιτρικών στο πόσιμο νερό τα 50mg/lt. Αυτό το όριο έχει θεσπιστεί και στην Ελληνική και την Ευρωπαϊκή νομοθεσία. Το μέγιστο επίπεδο μολυσματικών ουσιών (MCL) που συνιστάται για τα μωρά και τις έγκυες γυναίκες είναι 10 mg/l

Πώς να μειώσετε την κατανάλωσή τους;

H Ευρωπαϊκή Ένωση έχει θεσπίσει κανόνες ορθής γεωργικής πρακτικής για τη χρήση αζωτούχων λιπασμάτων και ανώτερα όρια συγκέντρωσης νιτρικών και νιτρωδών αλάτων στο νερό, στα τρόφιμα και στα βρεφικά προϊόντα για την προστασία των καταναλωτών.

Από την δική μας μεριά, ως καταναλωτές αυτό που μπορούμε να κάνουμε είναι

• Να περιορίσουμε σημαντικά την ποσότητα επεξεργασμένων κρεάτων που καταναλώνουμε, αποφεύγοντας παράλληλα στο μέτρο του εφικτού το τηγάνισμα των τροφίμων.
• Να ελέγχουμε τις ετικέτες των τροφίμων για νιτρικό νάτριο (E251), νιτρώδες νάτριο (E250), νιτρικό κάλιο (E252) και νιτρώδες κάλιο (E249).
• Αναζητήστε βιολογικά τρόφιμα, καθώς στις καλλιέργειες του περιορίζεται η χρήση οργανικών αζωτούχων λιπασμάτων.
• Η εγκατάσταση φίλτρων για την κατανάλωση πόσιμου νερού βοηθά στην απομάκρυνση των νιτρικών και νιτρωδών αλάτων
• Μια διατροφή με υψηλή περιεκτικότητα σε αντιοξειδωτικά, όπως είναι Vit C και μπορούν να μειώσουν τη μετατροπή των νιτρικών και νιτρωδών σε νιτροζαμίνες.
• Στα φυτά η συγκέντρωσή τους αυξάνει λόγω χρήσης αζωτούχων λιπασμάτων, στο νερό λόγω της ρύπανσης του υδροφόρου ορίζοντα, ενώ στη βιομηχανία τροφίμων λόγω ανθρώπινης προσθήκης. Καθώς δεν είναι υδατοδιαλυτά μόρια, η αυξημένη παρουσία τους στα φυτά έχει επίπτωση στην ρύπανση του υδροφόρου ορίζοντα και κατ’ επέκταση και του νερού.

Στο παρακάτω πινακάκι βλέπετε την περιεκτικότητα νιτρικών σε εμφιαλωμένα νερά.